Khi thế giới bắt đầu chuyển từ đánh giá “sản phẩm làm ở đâu” sang “ai là người làm chủ công nghệ, thiết kế và thương hiệu của sản phẩm đó”, khái niệm “Made by” ngày càng trở nên quan trọng. Đối với doanh nghiệp Việt Nam, để được công nhận là sản phẩm “Made by Vietnam”, không thể chỉ dựa vào nhà máy lắp ráp – mà cần chứng minh được năng lực làm chủ, mà cốt lõi chính là bộ phận R&D và dữ liệu kỹ thuật.
R&D không chỉ là phòng thiết kế – mà là trái tim của sản phẩm
Bộ phận R&D (Research & Development – Nghiên cứu và Phát triển) chính là nơi hình thành nên tư duy và bản sắc sản phẩm. Nếu không có R&D, doanh nghiệp sẽ mãi làm theo yêu cầu người khác, gia công những thứ mình không hiểu rõ, và không thể tạo ra giá trị riêng biệt.
Một sản phẩm thực sự “Made by Vietnam” phải bắt đầu từ chính đội ngũ kỹ sư, nhà thiết kế, người sáng lập trong nước – những người hiểu rõ nhu cầu thị trường và tạo ra giải pháp riêng của Việt Nam. R&D là nơi:
-
Phát triển ý tưởng và thiết kế sơ bộ.
-
Lập bản vẽ kỹ thuật, mô hình thử nghiệm.
-
Nghiên cứu cải tiến, thay đổi theo phản hồi người dùng.
-
Gắn liền với văn hóa đổi mới và tinh thần làm chủ.
Khi doanh nghiệp đầu tư bài bản vào R&D, không chỉ tăng giá trị sản phẩm mà còn mở ra cơ hội kiểm soát toàn bộ chuỗi giá trị – điều kiện thiết yếu để tiến tới “Made by”.
Dữ liệu kỹ thuật: Căn cứ xác thực năng lực làm chủ
Trong quá trình xác minh một sản phẩm có phải “Made by Vietnam” hay không, dữ liệu kỹ thuật đóng vai trò như một “hồ sơ ADN” của sản phẩm. Đây không chỉ là vài bản vẽ rời rạc, mà là toàn bộ tài liệu mô tả rõ ràng quá trình thiết kế, phát triển, sản xuất và kiểm soát chất lượng sản phẩm.
Các tài liệu có thể bao gồm:
-
Bản vẽ kỹ thuật (2D, 3D CAD).
-
Hướng dẫn lắp đặt, sử dụng, bảo trì.
-
Tài liệu BOM (Bill of Materials – danh sách vật tư).
-
Quy trình sản xuất (SOP).
-
Ghi chú cải tiến kỹ thuật theo thời gian.
Nếu doanh nghiệp không có dữ liệu kỹ thuật, hoặc không tự tạo ra được, thì rất khó để chứng minh họ thực sự làm chủ sản phẩm đó. Trong khi đó, một doanh nghiệp “Made by” thường sẵn sàng chia sẻ hồ sơ kỹ thuật mẫu để khách hàng hiểu rõ năng lực của mình.
“Made by” là cuộc chơi của người có chiều sâu
R&D và dữ liệu kỹ thuật không phải là thứ hào nhoáng bề ngoài, mà là cốt lõi cấu trúc của một doanh nghiệp có năng lực thật sự. Nếu ví “Made in” là cái tem dán ngoài hộp, thì “Made by” chính là toàn bộ kiến thức, kinh nghiệm và hệ thống vận hành nằm phía sau sản phẩm.
Để được công nhận là doanh nghiệp “Made by Vietnam”, không thể chỉ có nhà xưởng – mà phải có tư duy làm chủ, đầu tư cho sáng tạo, và hệ thống hoá kiến thức sản xuất. Trong đó, R&D là người dẫn đường, còn dữ liệu kỹ thuật là dấu vết khẳng định quyền sở hữu.
